ιπόμοια

Γένος φυτών της οικογένειας των κομβολβουλιδών. Περιλαμβάνει περίπου 300 είδη, που κατάγονται από τις τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Πρόκειται κυρίως για μονοετείς ή πολυετείς πόες, έρπουσες ή αναρριχώμενες, με φύλλα κατ’ εναλλαγή ποικιλόμορφα (ακέραια ή έλλοβα). Στο ίδιο φυτό συναντώνται συχνά και άνθη κόκκινα, λευκά, κυανά και ιώδη, με κάλυκα πενταμερή ή πεντασχιδή και στεφάνη κωδωνοειδή ή χοανοειδή, με έλασμα ακέραιο ή πεντάλοβο. Αρκετά είδη αναρριχώμενης ι. καλλιεργούνται για καλλωπιστικούς σκοπούς, επειδή έχουν γρήγορη ανάπτυξη, πλούσιο φύλλωμα και άφθονα αλλά εφήμερα άνθη σε διάφορους χρωματισμούς (ροζ, λευκό, μπλε) που ανοίγουν το βράδυ και το πρωί και μαραίνονται το μεσημέρι. Οι ετήσιες (ι. η πορφυρά, ι. η κοτσίνεα και ι. η μπόνα νοξ) αποκτούν ύψος 4-5 μ., η ι. κουαμοκλί έχει ύψος 1-1,5 μ., αραιότερα κτενόμορφα φύλλα και μικρά κόκκινα ή λευκά άνθη. Η ι. η πορφυρά είναι ανθεκτική σε παραθαλάσσιες τοποθεσίες. Οι πολυετείς ι. (ι. η πορφυρογαλάζια και ι. ηλεάρια) φθάνουν σε ύψος έως 10 μ., δεν αντέχουν στο κρύο –τον χειμώνα ξηραίνεται το υπέργειο μέρος– και δίνουν νέα βλάστηση την άνοιξη. Πολλαπλασιάζονται με σπόρο (οι πολυετείς και με καταβολάδες ή μοσχεύματα). Καλύπτουν σε σύντομο χρόνο πέργκολες, φράχτες, εξώστες και τοίχους. Το είδος ι.μπατάτας είναι λαχανικό φυτό, που καλλιεργείται και στην Ελλάδα, γνωστό με την ονομασία γλυκοπατάτα (βλ. λ.). Η ιπομοία είναι αναρριχητικό φυτό με γρήγορη ανάπτυξη, πλούσιο φύλλωμα και άφθονα, εφήμερα άνθη.

* * *

η βοτ.

γένος αγγειόσπερμων δικότυλων ποωδών φυτών τής οικογένειας κομβολβουλίδες.

[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. ipomoea < ip- (πρβλ. ἴψ, ἰπ-ός «σκουλήκι») + -omoea (πρβλ. όμοιος, -α, -ο)].